Witaminoza z 4Swiss: Witamina K

Zdrowa krew to podstawa sprawnego funkcjonowania organizmu. Na jej skład i krzepliwość ma wpływ witamina K, odpowiedzialna także za inne funkcje, w tym ochronę przeciwnowotworową. Warto poznać bliżej ten cenny składnik odżywczy.

Witamina K – właściwości

Witamina K należy do grupy związków rozpuszczalnych w tłuszczach. Jej główna rola w organizmie polega na zapewnieniu prawidłowej krzepliwości krwi. Reguluje wytwarzanie protrombiny, czyli białka osocza krwi, zapobiegając w ten sposób jej utracie podczas zranienia czy uszkodzenia naczyń krwionośnych. Ostatnie badania wskazały także na rolę witaminy K w hamowaniu rozwoju nowotworów oraz wpływie na gospodarkę wapniową. Ma również działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe.

Przeczytaj również: Witaminoza z 4Swiss: Witamina B

Witamina K – dawkowanie

Zgodnie z zaleceniami Instytutu Żywności i Żywienia, dawkowanie witaminy K zależy od wieku oraz płci i wynosi:

5-10 µg dla niemowląt
15 µg dla dzieci od 1. do 3. roku życia
20 µg dla dzieci od 4. do 6. roku życia
25 µg dla dzieci od 7. do 9. roku życia
40 µg dla chłopców od 10. do 12. roku życia
50 µg dla chłopców od 13. do 15. roku życia
65 µg dla chłopców od 16. do 18. roku życia
40 µg dla dziewcząt od 10. do 12. roku życia
50 µg dla dziewcząt od 13. do 15. roku życia
55 µg dla dziewcząt do 16. do 18. roku życia
65 µg dla mężczyzn
55 µg dla kobiet, kobiet w ciąży i karmiących piersią

Niedobór witaminy K

Witamina K jest powszechnie obecna w owocach, warzywach i żywności pochodzenia zwierzęcego, dlatego jej niedobór bywa bardzo rzadki. Może mieć jednak miejsce w przypadku ciężkich chorób jelit lub wątroby. Jej utracie sprzyja także długotrwała terapia antybiotykowa, a także leczenie przeciwzakrzepowe.

Objawy niedoboru witaminy K to m.in.:

słaba krzepliwość krwi,
długie gojenie się ran,
duża ilość siniaków,
krwawienie z nosa,
obfite miesiączki,
biegunki.

Awitaminoza może doprowadzić do uszkodzeń wątroby, niedokrwistości, zapalenia jelit, żółtaczki oraz uszkodzenia struktury nerwowej u niemowląt.

Nadmiar witaminy K

Zbyt duża ilość witaminy K prowadzi do nadmiernej potliwości i uczucia gorąca. Powinno się unikać przedawkowania witaminy K, ograniczając jej spożycie z dietą. Stosując suplementację niezwykle ważne jest kontrolowanie przyjmowanych dawek.

Przeczytaj również: Witaminoza z 4Swiss: Witamina C

Źródła witaminy K

Naturalnie występuje w dwóch postaciach: jako witamina K1, syntetyzowana przez rośliny oraz jako witamina K2, syntetyzowana przez bakterie. Ten drugi proces zachodzi w jelitach. Witaminę K1 można pozyskać natomiast dzięki produktom pochodzenia roślinnego i zwierzęcego. Znajduje się w zielonych liściach, truskawkach, pomidorach, groszku, oleju sojowym, jajach i wątrobie wołowej. Bogatym je źródłem jest jarmuż, sałata, szpinak i brokuły. Znaczące ilości witaminy K znajdziesz także w pietruszce, boćwinie, kalafiorze, orzechach, produktach mlecznych i zbożowych.

Witamina K – fakty i mity

Na niedobór witaminy K są narażone noworodki, ponieważ w ich jelitach brakuje jeszcze bakterii, które mogłyby ją wytworzyć. Dlatego małym dzieciom witamina K podawana jest profilaktycznie poprzez iniekcję. Jej niedobór mógłby doprowadzić do krwawienia związanego z niedoborem witaminy K, czyli VKDB.
U kobiet z obfitymi miesiączkami odpowiednia ilość witaminy K może zmniejszyć krwawienie.
Witamina K jest wykorzystywana jako składnik odżywczy wspomagający zdrowie podczas radioterapii.
Jest także zalecana osobom z cerą naczynkową.
Inne nazwy witaminy K to fitomenadion, menadion i menadiol.
Ponieważ należy do grupy związków rozpuszczalnych w tłuszczach, do sałatek warzywnych warto dodawać odrobinę oleju, by wspomagać jej wchłanianie.